Rob Vermeulen's 'Ça Ira!'

Rob Vermeulen! En Ça Ira mèt uitroepteken!

Lieve Rob,

Ik heb me laten vertellen dat hoe vaker je naam (in verband met …) op internet wordt gezet, Google je in dat verband vanzelf bovenaan zet. Bovenaan? Ja, je naam nog nooit ingetypt in Google? Ik die van jou wel. Maar je komt niet met Ça Ira bovenaan te staan. Daar ga ik wat aan veranderen. Kijk, dat je 6 koren dirigeert, zal iedereen inmiddels toch wel weten. Kom ik straks nog even op terug. Dat je nòg een West-Europese première op je naam hebt staan door als eerste het Concert voor Koor van Alfred Schnittke uit te voeren, zal iedereen die zich in beetje in dè dirigent van Ça Ira in Nederland heeft verdiept, toch ook wel weten.

Maar dat je niet op de eerste plaats door Google wordt genoemd met de West-Europese première van de opera van Roger Waters ‘Ça Ira. There is Hope’, staat me helemaal niet aan. Kwestie van daar dus eens iets over schrijven. Over Rob Vermeulen. Niet Rob Vermeulen, de schilder, niet Rob Vermeulen, de voice-over. Niet Rob Vermeulen de freelance-nieuwslezer, niet Rob Vermeulen de belastingadviseur, niet Rob Vermeulen de rolskileraar, de manager, regisseur, eigenaar van een Tweewielercentrum of een ontwerpburo, nee, Rob Vermeulen, de dirigent. Dirigent van het Nederlands Concertkoor, het Bachkoor Holland, het Bachkoor Nijmegen, het Projectkoor Utrecht, het Oostnederlands Kamerkoor en Kamerkoor Musica Vocale. Rob Vermeulen, docent Koordirectie aan de Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem en Utrecht en tenslotte Rob Vermeulen, dirigent van het Projectorkest Utrecht.

“Daar zullen jullie nog een hele kluif aan hebben”, zei Roger Waters bij het overhandigen van de partituren van Ça Ira. Zo, hier zal Google nog een hele kluif aan hebben, net zoals jij een hele kluif hebt gehad aan Ça Ira!

Vandaag, dinsdag 27 mei 2008, viel je nota voor Ça Ira for War Child 5 mei 2008 op de mat; 5 mei lijkt een eeuwigheid terug. “Alles is anders aan dit project, Rob” … ik hoor het mezelf tijdens ons eerste telefoongesprek nog zeggen. Verbouwereerd, omdat jij, als eerste, aan me vroeg of ik enig idee had van koren, solisten, dirigenten en opera’s dirigeren. Volop in de slag met het aantrekken hiervan, stuitte ik ineens op een kritische man, die me vanuit zijn vakgebied met hoofdletter V vragen stelde over de uitvoering, oftewel, het nivo van de uitvoering. Hebben we die gedenkwaardige dag ruim een uur met elkaar gesproken over orkest zus of zo, solist zus of zo, koor zus of zo, dirigent zus of zo. Aan het einde van het gesprek wist ik precies wat ik aan je had. Nog zou kunnen hebben, misschien ... en vroeg ik zomaar vanuit het niets: “Oké, en als ik jou nu eens vraag of je Ça Ira wilt dirigeren?” Há, lieve lezers, toen was het even stil aan de andere kant van de lijn en hield ik mijn adem in. Maar het verlossende ‘Daar wil ik wel over nadenken’ kwam. En na het beëindigen van ons gesprek heb ik 10 minuten nog steeds verbouwereerd om de immense omslag van mijn plannen met Ça Ira, naar buiten zitten kijken.
Rob Vermeulen, dirigent, woont in Arnhem, gaat Ça Ira dirigeren! Vast en zeker. Maandag 16 juli 2007, snikhete dag, ben ik met de partituren naar Arnhem gereden, heb die onmogelijke boeken bij de benedenbuurvrouw afgegeven … en dat was dat. Dat was het begin.

Door jou de partituur te geven en Ça Ira aan je over te dragen, is Ça Ira uiteindelijk geworden tot wat het was. Nee, tot wat het ìs. De West-Europese première van dè opera van Roger Waters’ ‘Ça Ira’.

Ja, Rob, je leest het goed, jij bent in deze mail het onderwerp! We hebben net met elkaar gesproken, jij ergens in Nederland langs de weg met een gsm, ik in Drenthe in een caravan, niet optimaal, maar hèt bericht is binnen! Je hebt geen nee tegen Ça Ira gezegd. En alleen daarom al ben ik zo blij ... weet je, het komt wel goed. Natuurlijk, er zijn nog veel vragen: wordt het de Doelen of het World Forum. Kan het Projectorkest Utrecht zich vinden in je principe-uitspraak Ça Ira op het programma te willen zetten (vast wel ...!). Hoe zit dat met die tape met geluidseffecten (laat maar aan Will Jan van Peak Audio over, heeft ie bar veel verstand van) en nog veel meer …..

... schreef ik in de mail na ook jou ‘Ja’. Dat het Projectorkest Utrecht er niet voor koos verder te gaan, speet ons beiden zeer. De keuze voor het World Forum baarde je zorgen, gezien je ervaring op het gebied van problemen die versterking met zich brengen. Je wilde Karin ten Cate graag een keer horen zingen. Je voorzag op allerlei plekken in de partituur problemen met de rolwisselingen en drong erop aan daar goed over na te denken. Je dacht mee waar het de kooropstelling van zoveel zangers betrof en boog net als de andere Artistiekelingen mee met de mogelijkheden en vooral de onmogelijkheden.

Ik heb je in al die tijd geen onvertogen woord horen zeggen. En ik durf hardop te zeggen dat jij, door je grote vakkundigheid op het gebied van muziek in al zijn facetten, zowel vocaal als instrumentaal, en je grote muzikaliteit, Ça Ira zeer geloofwaardig hebt neergezet.
Ik heb je zien werken met het Tilburgs Begeleidingsorkest. Heb je horen mopperen op het Nederlands Concertkoor. En tot op het laatste moment hebben we kunnen zien en horen dat je wàt je wilde horen, uit het orkest en de zangers te horen kreeg. En hebben we allemaal kunnen genieten van … van Rob Vermeulen! De dirigent die in Den Haag ruim 200 musici op het puntje van de stoelen en banken onder controle had. Je wist het. Je vertelde me tijdens het laatste overleg in Utrecht dat ik niet bang hoefde te zijn, dat het fout zou gaan. En je vertelde over indrukwekkende reddingen, waar het wèl spaak liep en je het orkest en de solisten weer op één spoor kreeg.

Je hebt alles op alles gezet om na je concertweek in Duitsland op tijd terug te zijn voor de generale repetitie. Dresden – Den Haag 4 mei, daarna op de bok. Die onhandige partituren heb je zelf omgetoverd tot hanteerbare delen I, II en III. Wat heb ook jij een ‘hele kluif’ gehad aan Ça Ira!

Op de site van een van je koren las ik:

Het is een voorrecht om te werken met deze gepassioneerde inspirerende dirigent. Die een directe en expressieve aanpak vraagt van de tekst waarvoor de muziek geschreven is, in zijn betekenis en de wijze waarop dit muzikaal is verbeeld. De aandacht voor wat de componist met zijn muziek heeft willen zeggen, maakt concerten van Rob Vermeulen altijd bijzonder boeiend en zorgt voor enthousiaste reacties van het publiek.

Geen woord teveel. Er komen er twee bij: ‘Ça Ira’. Toen die laatste woorden aan het einde van de opera klonken en jij nog met je armen in de lucht stond, stond het publiek al in de zaal en barstte het applaus los. Mijn eerste gedachte was: “Het is gelukt. Het is jou gelukt, Rob Vermeulen!” De eerste concertante uitvoering van Roger Waters’ opera heb jij op je naam staan. En niemand anders! Rob Vermeulen? Type zijn naam maar in. Als het even meezit, sta je met Ça Ira bovenaan. Net als voor ons allemaal!

XXX